Różnica między medalem a monetą
Początkujący kolekcjonerzy nie zawsze dobrze znają wszystkie pojęcia związane z numizmatyką. W końcu bardzo często pasja zaczyna się od odziedziczenia kolekcji lub otrzymania podarunku, takiego jak srebrne monety, okolicznościowy medal lub inny numizmat. Jedną z bardziej istotnych kwestii na początku przygody z numizmatyką jest rozróżnienie monet i medali. Warto również dowiedzieć się, czym tak naprawdę są numizmaty i poznać wyjątki od powszechnie stosowanych w nazewnictwie zasad.
Monety a medale
Na początku rozróżnijmy zatem najważniejszą kwestię: Jaka jest w zasadzie różnica pomiędzy monetą a medalem? Monety zawsze stanowią oficjalny środek płatniczy na terenie kraju lub unii walutowej. Z tego względu ich emitentem podobnie jak w przypadku banknotów są banki centralne, w naszym kraju jest to Narodowy Bank Polski, odpowiedzialny oczywiście również za emisję banknotów. Bicie monet odbywa się w mennicach, które robią to wyłącznie na zamówienie wspomnianych banków centralnych posiadających takie uprawnienia. Dawniej emitowano przede wszystkim złote oraz srebrne monety, których wartość odzwierciedlała wartość kruszcu. Dziś monety mają swoje nominały, a co za tym idzie w większość przypadków wartość nominalna monety wykonanej ze znacznie mniej wartościowych stopów przekracza wartość surowca wykorzystanego do jej wyprodukowania. Jedynie w przypadku wyjątkowo niskich nominałów, takich jak 1 grosz nie jest to zawsze oczywiste.
Medale przeciętnej osobie kojarzą się z odznaczeniami oraz symbolicznymi nagrodami za wyniki sportowe. W numizmatyce to pojęcie jest jednak znacznie szersze. Na pierwszy rzut oka medale przypominają monety, jednak podstawowa różnica polega na tym, że nie posiadają one wartości nominalnej, a co za tym idzie nie pełnią funkcji środka płatniczego. Medale również powstają w mennicach, jednak zamawiają je nie tylko banki centralne. O tym jak bardzo cenne są medale decyduje przede wszystkim ich wartość kolekcjonerska. Poza tym medali nie wybija się i nie odlewa bez powodu. Zwykle upamiętniają one ważne wydarzenia i osoby.
Złote lub srebrne monety jako środek płatniczy?
Dawniej monety wybijano z cennych kruszców, podczas gdy dziś ich wartość polega na swego rodzaju umowie społecznej i gwarancji banku centralnego. Czy złote lub srebrne monety możemy wciąż znaleźć w obiegu? Raczej nie, chociaż zdarzają się wyjątki. Najbardziej znanym jest krugerrand – wykonany ze złota i pochodzący z Republiki Południowej Afryki. Oficjalnie funkcjonuje w RPA jako środek płatniczy, a jego wartość zależy od aktualnej wartości złota.
Czym są monety bulionowe?
W kontekście zainteresowania numizmatyką, warto pochylić się jeszcze nad pojęciem monet bulionowych. Najczęściej są one przedmiotem zainteresowania osób, które upatrują w ich zakupie możliwości zysku. Ich wartość kolekcjonerska schodzi na dalszy plan, ponieważ głównym wyznacznikiem ich wartości jest kruszec. Wielu kolekcjonerów ceni sobie jednak te nietypowe egzemplarze.
